top of page
Werken op laptop

JS Coachpsycholoog blogs

 

Search

Leven in Corona tijd en de paradox van de Corona-maatregelen voor de gezondheid

Jordy Schouten

Updated: Jul 7, 2023

Het is alweer ruim een maand geleden dat officieel de Nederlandse – door PR slim verzonnen - ‘intelligente lockdown’ in ging. Een hard gelag voor veel mensen. De kroegen werden gesloten, festivals werden afgelast, flexibele contracten werden opgezegd en leiden tot financiële zorgen. Koningsdag werd woningsdag en 75 jaar Bevrijdingsdag ‘vieren’ wij dit jaar ironisch genoeg vanuit huis. Op de hoeveelheid irritaties binnen het gezin en de thuisvoorraad wc papier na, lijkt alles wel minder te worden in deze tijd. Van veel mensen zie of lees je dan ook ze het moeilijk hebben.


Één van de eerste dingen die opvallen in de huidige situatie, is dat de dagelijkse routine van veel mensen wegvalt. Studenten kunnen niet meer naar school en zitten in sommige gevallen weer thuis bij pa en ma. Vaste sportavonden in de fitness om de hoek vallen in het water én er moet vanuit huis gewerkt worden. Tenminste, als je het geluk hebt nog werk te hebben. Daarbij moeten ouders de kinderen tussen alle ‘Zoom’ en ‘Teams’ meetings ook nog eens zoet houden. Dit staat in scherp contrast met onze aard. Mensen zijn van nature gewoontedieren en hebben behoefte aan vastigheden. Denk aan de voetbal op zondag en het praatje daarover de volgende dag bij de koffiemachine op kantoor, of gewoon de standaard treinreis van en naar school of werk, inclusief vertraging van de NS. Nieuwe gewoontes creëren in deze turbulente tijd zou geen slecht idee zijn.


Wanneer deze routine wegvalt, ontstaat er frustratie, verveling en als gevolg van de onzekerheid: stress. Onderzoek dat in de periode van het met Covid-19 vergelijkbare en begin 2000 uitgebroken SARS (Severe Acute Respiratory Syndrome) uitgevoerd werd, liet bijvoorbeeld zien dat meer dat 20% van de mensen in de besmette regio angstig was. Daarnaast was 18% van de mensen zowel nerveus als verdrietig, 10% voelde zich schuldig en maar 5% voelde zich blij. Angst op besmetting of schuld aan verdere besmetting van het virus speelt hierbij ook een rol. Verder laat het onderzoek zien dat deze gevoelens sterker worden naarmate de quarantaine langer duurt. Na een quarantaine periode van langer dan 10 dagen nam de kans op post-traumatische stress symptomen ook toe. Verder lijkt quarantaine te leiden tot een grotere kans op onder andere depressieve gevoelens, emotionele uitputting, slapeloosheid en ‘een kort lontje’.


Een andere voorspeller van (post-traumatische) stress onder de deelnemers aan dit onderzoek, was onvoldoende informatie en verwarring. Alhoewel ik premier Rutte persoonlijk duidelijk vind in zijn boodschappen, heerst er nog steeds veel onzekerheid. Een greep uit de vragen waar mensen zich mee bezig houden zijn: waarom zijn wij in een intelligente lock-down, terwijl een ander land in volledige lock-down is (Spanje), of juist nauwelijks maatregelen neemt (Zweden)? Hoe veel mensen zijn er nu eigenlijk echt besmet, en waar blijven de tests hiervoor? Hoe lang duurt het nog voordat de zorg over voldoende mondkapjes bezit? Hoe moet het straks met het openbaar vervoer in een anderhalve meter samenleving? Hoelang laat een vaccin nog op zich wachten? Kunnen wij dit soort pandemieën vaker verwachten in deze globaliserende wereld? En met hoeveel meer onzekerheden laat deze blog mij nog achter? (ik stop al…)


Verder is het gebrek aan sociale contacten als gevolg van alle Corona perikelen een echte killer voor de mentale gezondheid. Door de maatregelen mogen wij niet meer dan twee mensen op bezoek en moeten wij voldoende afstand houden. Sterker nog, als je de deur niet uit hoeft, kun je dit beter niet doen, aldus onze premier. Dit zorgt ervoor dat het virus zich minder snel verspreid, en wij grotendeels lichamelijk gezond blijven. Echter, in stressvolle periodes hebben mensen psychologisch gezien juist behoefte aan sociale contacten, en dat weet je lichaam maar al te goed. Op het moment dat wij stress ervaren, maakt je lichaam meer oxytocine aan. Dit is een hormoon dat er voor zorgt dat jij meer behoefte hebt aan sociale contacten, die op hun beurt stress kunnen verlagen. In de psychologie wordt dit ‘coping’ genoemd; een strategie voor het verlagen van stress. Dit is dus als het ware een zelfregulerend systeem van je lichaam (slim he?)


Sociaal contact in tijden van stress levert drie voordelen op. Allereerst leidt het bespreken van onze situatie met naasten ertoe dat je samen het probleem duidelijker voor ogen kunt krijgen (informationele hulp). Ten tweede zou een naaste daadwerkelijk kunnen helpen met het oplossen van een probleem. Dit kan bijvoorbeeld door het geven van tips, of financiële steun (instrumentele hulp). Als laatste geven sociale contacten ook een gevoel van warmte en verbondenheid (emotionele steun). Paradoxaal genoeg hebben wij deze sociale contacten in deze tijd juist minder tot onze beschikking. Met al die oxytocine in ons lichaam, ligt dan een versterkt gevoel van eenzaamheid op de loer. Als jij één van die mensen bent die nu ‘wat minder in zijn vel zit’, is dat dus niet zo gek. Gelukkig is er nog internet om de sociale contacten te onderhouden.


Echter, in moeilijke tijden is het ook goed om perspectief te houden en te kunnen relativeren. De oude garde onder ons heeft het tijdens de Tweede Wereldoorlog waarschijnlijk veel zwaarder gehad. Zij moesten schuilen voor kogels en bombardementen, in plaats van voor een virus. Zij zullen dit gevoel van isolatie en onzekerheid waarschijnlijk herkennen. Zij zaten niet alleen met die gevoelens, maar dan ook nog zonder internet en andere moderne technologie. Daarnaast was er niet alleen een tekort aan wc-rollen, maar ook aan groente, fruit en ander eten. Volgens mijn opa was de honger in die tijd zó groot dat ze de bloembollen, die nu in grote getale over zijn, zelfs op aten. Wat dat betreft hebben wij het - met ons klagen over een tekort aan paracetamol bij de supermarkt – zo slecht nog niet.


En gelukkig is er ook licht aan het einde van de tunnel. De Universiteit van Oxford schijnt hard op weg te zijn een vaccin te ontwikkelen. Alhoewel betrouwbare resultaten nog moet laten zien dat het werkt, is de productie van het vaccin alvast in gang gezet. Tot die tijd zouden we deze tijd kunnen gebruiken om te kijken naar de kleine dingen in het leven. De vakantie naar Verweggistan gaat misschien niet door, maar de Nederlandse zon die wij voelen in de achtertuin, lijkt als tegemoetkoming extra zijn best te doen. En alhoewel dat biertje niet extra koud met hete kaasstengels en zoetsappige chilli-saus, op terras wordt geserveerd, is de Heineken uit de eigen koelkast misschien ook zo slecht nog niet. Dat zou ertoe kunnen leiden dat – als het ‘gewone’ leven weer verder gaat - wij die vakanties, terrasjes en andere dingen die zo 'gewoon' zijn geworden, niet meer als vanzelfsprekend worden gezien, en misschien wel weer wat meer waardering krijgen.











407 views0 comments

Recent Posts

See All

Comments


NOBCO-EIA-Practitioner.jpg

©2023 door Jordy Schouten.

bottom of page